Van Helsdingenprijs 2016
Crisis en kritiek in psychiatrie en filosofie II
- De eerste prijs, de hoofdprijs, (10.000 euro): Antoine Mooij, vanwege zijn boek In de greep van de taal.. Symbolisering en betekenisgeving: Lacan en Cassirer (zie hier).
- De tweede prijs (5.000 euro): Jan de Vos vanwege zijn boek The Metamorphoses of the Brain - Neurologisation and its Discontents (zie hier).
- De derde prijs (2.500 euro): zowel naar Alie Weerman, vanwege haar proefschrift Evaringsdeskundige zorg- en dienstverleners. Stigma, verslaving & existentiële transformatie, (zie hier), als naar Zeno van Duppen, vanwege zijn proefschrift Schizophrenia: A Disorder of Intersubjectivity. A Phenomenological Analysis (zie hier).
Deze winnaars hebben ieder op hun eigen manier laten zien wat ze denken over "Crisis en Kritiek"; wat ze denken van de mens, en hoe dit anders en vernieuwend is, ten opzichte van het gebruikelijke psychiatrisch discours.
Onderwerpen waren:
1. Crisis in de verslavingszorg. Alie Weerman heeft laten zien hoe belangrijk ervaringsdeskundigheid en een andere opvatting van kennis is voor een vernieuwing in de verslavingszorg én in de opleidingen tot hulpverlener
2. Crisis in de fenomenologie. Zeno van Duppen liet zien hoe eerdere fenomenologisch onderzoek naar ‘het wezen van de schizofrene ervaringswereld’ spaak liep op een te afgesloten idee van (schizofrene) subjectiviteit, en betoogde dat een concept van ‘open subjectiviteit’ nieuw elan in praktijk en theorie van de psychiatrie kan brengen.
3. Crisis in de neurowetenschappen. Jan de Vos liet zien hoe onze samenleving, en met name de psy-wetenschappen, in de greep zijn van een allesdoordringende neurologisering. Hij besprak de perverse en paradoxale effecten van de neuro-wetenschappen, en liet zien hoe kritisch denken verder kan reiken dan een defensieve terugtrekking naar een vermeende autonome subjectiviteit.
4. Crisis in onze verbeeldingen van de mens. Antoine Mooij heeft laten zien waar de naturalisering van de mens, zoals gebeurt in de neuro-wetenschappen, faalt. Hij betoogde dat de mens een symbolisch wezen is, dat door de taal en de symbolische orde van zijn eigen onmiddellijkheid is afgesneden, en daardoor toegang heeft tot een menselijke, gedeelde en pluriforme wereld, die voor ieder begrip van een ‘psychische stoornis’ essentieel is.
De jury heeft voor elke prijswinnaar een laudatio geschreven, deze kunt u hier lezen:
De jury van 2016
dr. Evert van Leeuwen (ethicus en filosoof)
drs. Jaap Ubbels (psychiater en psychoanalyticus)
dr. Marietje Kardaun (cultuurwetenschapper en filosoof)
drs. Nelleke Nicolai (psychiater en psychoanalyticus)
drs. Rob de Vries (psychiater en filosoof)
dr. Wouter Kusters (filosoof en taalwetenschapper)
drs. Alan Ralston (psychiater en filosoof)
drs. Annette van der Elst (filosoof en journalist).
Inzendingen in 2016
Abe Geldhof
Abram de Swaan
Arthur Eaton
Arthur van den Boogaart
Colet van der Ven
Daan Rutten
Tom Daems e a.
Dorien Nieman
E.C.Coopmans
Erik ter Brugge
Frans Depestele
Hannes den Ouden
Hans van Helmond
Helen Eikenaar
Hilde Ham
Huub Mous
Jaap van der Stel
Joe Odding
Jonna Brenninkmeijer
Kinge Berends
Leonie Mol
Marc Calmeyn
Marjan Slob
Mark Kinet
Mathijs Peters
Nicole des Bouvrie
Patrice van der Vorst
Pieter Addriaens
Piotrek Swiatkowski
Richard Livingstone
Rob Sips
Robert van der Velden
Ruben Verhagen
Stefan van Geelen
Stefan Vlamincx
Tine Molendijk, et al.
Vittorio Bussato
Wanverhoudingen
Nooit meer Auschwitz
History Telling: The Rise and Fall of Psychohistory
De realisatie e.a.
Het kwaad en ik
De ernst van het spel
De gekooide mens. Gevangenisstraf als doorleefde realiteit
Prevention in mental health care
Burn-out. Assepoester van de psychiatrie
Het levenslicht
Een procestheorie
Euthanasie bij ondraaglijk psychisch lijden.
Zin, onzin, waanzin
Mystieke waanzin. Een verslag van het front
Onbegrensd leven in ruimte en tijd
Jihad of verstandsverbijstering, filosofie & psychiatrie in tijden van terreur
Psychische gezondheidszorg op maat
Fenomenologie van dementie: geheugen, waarneming en persoonlijke identiteit
Neurotechnologies of the Self: Mind, Brain and Subjectivity
Een zoektocht naar de plaats van de psychiatrische patient
The Making of Illness. A Study of New Psychiatric Practices and their Implications
De euthanasiewet uitgedokterd e.a.
Hersenbeesten
Onderzocht en ondervonden. Over de wetten van de passies
How much truth can a spirit endure
Diagnose van de moderne filosoof
De Seksuele en Sociale Intelligentie Hypothesis
Are Paraphilias Mental Disorders? The Case of the DSM
Deleuze and Desire. Analysis of The Logic of Sense
To be good or not to be & De geest en de wet. Hernieuwde apologie van het mysterie
Realistische waanzin, waanzinnige realiteit
Nederland formule versie 2.2
The Irreducibility of Consciousness
The Self beyond Somatic Symptoms e.a.
Zonder titel
Moral Aspects of 'Moral Injury'
Impact
Informatie over de prijsvraag van 2016
De Grote Van Helsdingenprijs kennen wij toe aan de beste inzending - boek, artikel(en) of manuscript - op het grensgebied van psychiatrie en filosofie. Wij riepen iedereen op werk op het grensgebied in te zenden. Er is geen bovengrens aan het aantal woorden en er is geen specifiek thema. De criteria waarlangs we de inzendingen beoordelen zijn de volgende:
De enige voorwaarde die wij stellen aan de deelnemer is dat hij/zij verbonden is met het Nederlandstalige cultuurgebied. Hij/zij moet in staat zijn om in het Nederlands een presentatie te houden over de inzending bij de uitreiking van de prijs. De enige voorwaarde die wij stelden aan het werk is dat het niet gepubliceerd was in enigerlei vorm voor 1 september 2014. Verdere inhoudelijke criteria:
- De ingezonden tekst moet vernieuwend en origineel zijn en dient ingebed te zijn in eerder gedachtegoed en literatuur uit de psychiatrie en filosofie.
- De ingezonden tekst moet samenhang vertonen. Inzending van meerdere artikelen is mogelijk, mits deze onderling samenhangend en relevant zijn.
- De prijs gaat niet naar de meest literaire inzending, desalniettemin waarderen we helderheid, doorzichtigheid en een pakkende stijl.
- De prijs gaat niet naar de meest wetenschappelijke inzending, desalniettemin moet aan basale algemeen wetenschappelijke eisen zijn voldaan, zoals controleerbaarheid van onderzoeksmateriaal en gebruikte bronnen en geldige en heldere argumentatie.
- De prijs gaat niet naar de meest filosofische inzending, desalniettemin verwachten we bij de auteurs bekendheid met relevante filosofische discussies en standpunten en meer diepgang en reflectie dan in een gemiddeld wetenschappelijke publicatie.
- Ten slotte gaat de prijs ook niet naar de meest psychiatrische inzending, desalniettemin dient de ingezonden tekst niet enkel een filosofisch-theoretische exercitie te zijn, maar te raken aan enigerlei vorm van psychiatrische praktijk.
Informatie over eerdere rondes van onze prijsvraag is te verkrijgen via deze pagina.