Dit najaar start de nieuwe cursus 'Ervaring, kennis, wijsheid', begeleid door filosoof en ervaringsdeskundige Wouter Kusters. Deze online cursus is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in psychiatrie en filosofie en bestaat uit acht online bijeenkomsten op de dinsdagavond.
In de dagelijkse praktijk van de psychiatrie staan de ervaringen van patiënten centraal. Hulpverleners zien afwijkend of problematisch gedrag en luisteren naar wat hun patiënten daarbij te vertellen hebben over, en vanuit, hun ervaringen. In de (therapeutische) gesprekken en interacties tussen patiënten en hun omgeving gaat het behalve over ervaringen ook om kennis. Wat weten hulpverleners over de problemen van hun patiënten? En welke kennis hebben patiënten over zichzelf? Wat voor soorten kennis worden op welke manier gebruikt? Hoe verhoudt kennis zich tot stigma en zelf-stigma?
Door het opdoen van ervaringen – of dat nu als patiënt is of als hulpverlener -- en het verwerken hiervan in kennis en zelfkennis, kunnen mensen veranderen. Wellicht komen mensen in hun levensloop of loopbaan – als patiënt en/of als hulpverlener – tot nieuwe inzichten of zelfs tot ‘wijsheid’. Hoe verhouden vormen van wijsheid zich tot opgedane ervaringen en aangeleerde kennis? Hoe verhouden wijsheid, eigenwijsheid, stigma en identiteit zich tot elkaar?
In deze cursus onderzoeken we ervaring, kennis en wijsheid en hun interactie en werking in de psychiatrische praktijk. Het gaat om vragen als:
- Wat bedoelen we als we het over (psychopathologische) ‘ervaring’ hebben?
- Wat heeft ervaring te maken met perceptie, emotie, cognitie en taal?
- Hoe verhouden kennis en ervaring zich tot elkaar?
- Wat is de rol van wijsheid in de psychiatrische praktijk?
- Is wijsheid overdraagbaar en hoe verhoudt wijsheid zich tot (professionele én persoonlijke) identiteit?
De cursus wordt mogelijk gemaakt door de Stichting Psychiatrie en Filosofie. Hiermee beogen we begrippen als ervaring, kennis en wijsheid van diverse kanten te onderzoeken en nader inzicht daarin te krijgen, om zo het filosoferen in de psychiatrische praktijk te bevorderen.
Voor wie?
Deze cursus richt zich op iedereen die geïnteresseerd is in de psychiatrie en filosofie: hulpverleners, AIOs, ervaringsdeskundigen, studenten en overige belangstellenden.
Wanneer
De online cursus vindt plaats in het najaar van 2024, en bestaat uit acht dinsdagavonden om de twee weken van 19:30 tot 21:30 (met tweemaal een korte pauze). Data: 10, september, 24 september, 8 oktober, 22 oktober, 5 november, 19 november, 3 december en 17 december.
Werkwijze
In acht bijeenkomsten onderzoeken we met acht docenten deze vragen verder. Van deze acht is ongeveer de helft ervaringsdeskundig, en de andere helft hulpverlener. In de eerste les introduceert Wouter Kusters de problematiek. In elk van de zeven lessen daarna is er één gastdocent, die een presentatie houdt over de drie hoofdbegrippen. Na elke presentatie houdt Kusters een interview met de gastdocent, en is er uitgebreid ruimte voor gesprek tussen de cursisten onderling, en plenair met de docent(en).
De bijeenkomsten en docenten zijn, op dinsdagavonden van 19.30 tot 21.30:
10 september: Wouter Kusters - Introductie
Wouter Kusters is filosoof, schrijver en taalwetenschapper. Hij schreef Pure waanzin (2004) en Filosofie van de waanzin (2014). Hij onderzoekt, doceert en schrijft over ervaringen van en reflecties op waanzin of psychose.
Literatuur:
- Olga Tokarczuk: Fragment uit roman "De rustelozen"
- François Jullien: "Over ervaring", in "Het leven kan anders" (2019/2017)
- Wouter Kusters: -- nog te bepalen --
24 september: Alie Weerman
Alie Weerman is psycholoog en lector GGZ en Samenleving. Zij combineert wetenschappelijke kennis, praktisch-professionele kennis en ervaringskennis en doet participatief actieonderzoek op het snijvlak van psychiatrie en samenleving.
8 oktober: Alke Haarsma
Alke Haarsma-Wisselink is PhD-student aan het UMCG in het onderzoek 'Het goede leven van mensen met psychosegevoeligheid in begeleid wonen contexten'. Daarnaast is ze docent Social Work aan de Hogeschool Viaa, en ervaringsdeskundig in psychose.
22 oktober: Roy Dings
Roy Dings is postdoctoraal onderzoeker op het raakvlak tussen filosofie, psychologie en psychiatrie aan de Radboud Universiteit Nijmegen, in een project naar de conceptuele basis van ervaringskennis in de GGZ. Op dit moment voltooit hij een opleiding tot ervaringsdeskundige.
5 november: Josephine Lenssen
Josephine Lenssen is geneesheer-directeur van ggz-instelling Dimence en psychiater. Ze is gespecialiseerd in holistische geneeskunde, op waarden gebaseerde en persoonsgerichte zorg. In 2019 promoveerde ze op onderzoek naar verklaringsmodellen in de psychiatrie.
19 november: Grietje Keller
Grietje Keller is medewerker implementatie van ervaringsdeskundigheid bij de GGD Amsterdam, en oprichter van Mad Studies leesgroepen in Nederland.
3 december: Alje Bosma
Alje Bosma was senior adviseur in het onderwijs. In 2016 kreeg hij de diagnose ernstige depressie met psychotische kenmerken, daarna werd hij hij schrijver, dichter en verhalenverteller.
17 december: Harry Kunneman
Harry Kunneman is emeritus hoogleraar politieke en sociale filosofie aan de Universiteit voor Humanistiek, in het bijzonder de theorie en praktijk van normatieve professionalisering. Hij is oprichter van Stichting Waardenwerk.
Nadere informatie over de inhoud van elke afzonderlijke bijeenkomst volgt nog.
Kosten
- Standaardprijs: 250 euro
- Prijs AiOs, studenten en ervaringsdeskundigen: 120 euro
- Standaardprijs voor donateurs van de Stichting: 225 euro
- Prijs AiOs, studenten en ervaringsdeskundigen voor donateurs van de Stichting: 105 euro
Aanmelden
Aanmelden en betalen kan via het Ticketkantoor, zie hier.
Voor psychiaters wordt accreditatie bij de NVvP aangevraagd.
