Artikelen

Het mystieke moment van René Girard - Berry Vorstenbosch

Berry Vorstenbosch, o.a. auteur van het boek De Overtocht, heeft het artikel 'Het mystieke moment van René Girard' geschreven. Dit artikel kunt u hier lezen in het Nederlands en hier in het Engels, en is een aanzet van Berry Vorstenbosch om het denken van de Frans-Amerikaanse antropoloog, filosoof en historicus René Girard (1923 - 2015) als een vorm van spiritualiteit naar buiten te brengen.

De genezing door en van een electroshock kuur: een terugblik - Egbert Tellegen

Egbert Tellegen (1937) is socioloog en emeritus hoogleraar milieukunde en schreef o.a. de boeken 'Afscheid van het kapitalisme. Over de aarde en onze economische orde', 'Tegen de tijdsgeest. Terugzien op een psychose' (samen met Huub Mous en Daan Muntjewerf) en het destijds baanbrekende 'Waar was de dood nog meer.. Autografie van een psychose'. Deze zomer schreef Egbert Tellegen een artikel waarin hij nog één keer terugblikt op zijn psychiatrische geschiedenis. Dit artikel - 'De genezing door en van een electroshock kuur' - kunt u hier lezen (PDF).

'Om de rol van ervaringsdeskundigen in de GGZ af te bakenen zijn filosofen nodig' - Blog Roy Dings op Sociale Vraagstukken

In een blog op de website Sociale Vraagstukken, pleit filosoof en postdoctoraal onderzoeker Roy Dings voor het inzetten van de filosofie om ervaringskennis te verhelderen en af te bakenen. Roy Dings: 'In dit betoog wil ik specifiek inzoomen op de vooronderstelde epistemische functie van ervaringsdeskundigen. Bij een epistemische functie wordt er een kennisclaim gemaakt. In dit geval dat er kennis is, namelijk ervaringskennis, die alleen verkregen kan worden door iets zelf meegemaakt te hebben. Die kennis is dus niet toegankelijk voor anderen via methodes zoals (wetenschappelijke) vragenlijsten of (klinische) interviews.' U kunt de blog van Roy Dings hier lezen.

Over de realiteit van waanervaringen bij schizofrenie. Een kwalitatieve fenomenologische studie - door Jasper Feyaerts, Wouter Kusters, Zeno van Duppen, Stijn Vanheule, Inez Myin-Germeys en Louis Sass

Dit artikel verscheen eerder in het Engels in de Lancet, zie hier.

Waanideeën bij schizofrenie worden vaak opgevat als foute gedachten en overtuigingen over de dagelijkse realiteit. Cognitieve verklaringen doen echter zelden recht aan de geleefde ervaring. Dit artikel doet verslag van een kwalitatief onderzoek naar hoe de werkelijkheid wordt ervaren door 18 geïnterviewden met een klinische schizofrenie-spectrumdiagnose. Gevonden werd dat waanideeën vaak ingebed zijn in brede veranderingen van de basale realiteitservaring, waarbij quasi-onuitsprekelijke atmosferische en ontologische kwaliteiten betrokken zijn die het gewoonlijke, vanzelfsprekende gevoel van de wereld als ondubbelzinnig echt, volledig aanwezig en gedeeld met anderen ondermijnen. Waanvoorstellingen van de realiteit kunnen op verschillende manieren verschillen van de standaardrealiteit en deelnemers zijn zich vaak bewust van het onderscheid tussen waanvoorstellingen en standaardwerkelijkheid. De waanervaringen kunnen een blijvende waarde en betekenis hebben die niet volledig wordt verklaard en begrepen binnen een strikt medisch perspectief. Voor het artikel klik hier (PDF).

Morele verwondingen: Naar een interdisciplinaire benadering van psychische problematiek onder militairen - door Tine Molendijk

In dit artikel onderzoekt de auteur, aan de hand van interviews en verhalen van Nederlandse (ex-)militairen het begrip morele verwonding (moral injury). Hiermee analyseert en belicht ze morele dimensies van militaire gezondheidsproblematiek die het engere begrip van de post-traumatische stressstoornis te buiten gaan. Met het proefschrift waar dit artikel op is gebaseerd won Tine Molendijk de Van Helsdingenprijs 2020/2021. Het artikel (PDF) kunt u hier lezen.

Sanneke de Haan benoemd tot bijzonder hoogleraar psychiatrie en filosofie
Prof. dr. Sanneke de Haan is kortgeleden benoemd tot bijzonder hoogleraar psychiatrie en filosofie.
Deze leerstoel wordt mogelijk gemaakt door onze Stichting Psychiatrie en Filosofie, Stichting Socrates en de Erasmus School of Philosophy in Rotterdam, waar zij werkzaam zal zijn. De leerstoel Psychiatrie en Filosofie richt zich op het grensgebied van psychiatrie en filosofie, waar belangrijke debatten plaatsvinden, zoals tussen de psychiatrie als wetenschappelijke discipline en de maatschappelijke en culturele context van mens en patiënt. Erasmus School of Philosophy heeft onlangs een interview gepubliceerd met Sanneke, met als titel 'Denken waar het pijn doet'. Lees hier dit interview met Sanneke waarin ze onder meer vertelt hoe ze invulling wil geven aan de leerstoel.
(Bron: Erasmus School of Philosophy)

Interview Wouter Kusters door Frans Meulenberg
Wouter Kusters (1966) is filosoof, taalwetenschapper en schrijver van de boeken Pure waanzin: een zoektocht naar de psychotische ervaring (2004) , Alleen: berichten uit de isoleercel (2007) en Filosofie van de waanzin (2014, vertaald in het Engels in 2020). Hij is ook projectmanager van de Stichting Psychiatrie en Filosofie. Lees hier een interview met Wouter Kusters door Frans Meulenberg. Dit interview verscheen eerder in een uitgave van ZonMw ('Dwarsdenken-Doordouwen').