Webinar Moeder op drift: 28 mei 2021

Op 28 mei 2021 hebben Cynthia Dorrestijn, Alke Haarsma-Wisselink en Monique de Koning in samenwerking met de ISPS en de Stichting Psychiatrie en Filosofie het webinar 'Moeder op Drift - Postpartumpsychose anders benaderd' georganiseerd. Dagvoorzitter was Ludi van Bouwel, psychiater, psychotherapeut (Vlaamse Vereniging voor Psychoanalytische Psychotherapie) en psychoanalytica (Belgische School voor Psychoanalyse) en werkzaam in Universitair Psychiatrisch Centrum KULeuven, campus Kortenberg in het zorgprogramma psychose en in een eigen praktijk in Lint.

Deze webinar reikte psychiaters, psychologen, verpleegkundigen, vroedvrouwen en andere zorgverleners handvatten aan om naast het huidige neurobiologische, biomedische discours betekenisvol een open dialoog aan te gaan: met vrouwen met een kwetsbaarheid voor psychoses die moeder willen worden, en hun partners. Opdat weloverwogen keuzes gemaakt kunnen worden t.a.v. kraambedpsychosepreventie. En ook met vrouwen die herstellende zijn van een kraambedpsychose en zoeken naar betekenisgeving, samen met hun partners. En tenslotte met elkaar, om verder in verdere denktanks of werkgroepen op het professioneel handelen te reflecteren en deze zo nodig te verbeteren.

De sprekers en hun bijdragen
Rodante van der Waal - Baren als drift. Over de transgressieve potentie van moeder worden'
Rodante van der Waal is verloskundige en doet promotieonderzoek aan de UvH in de filosofie. ‘Een waardige bevalling’ is waarvoor zij pleit, en in april 2019 stond zij in Filosofie Magazine met als kop: 'Een baring doorbreekt de normale structuren van ons bewustzijn.
Rodante: 'Het op de wereld zetten van een kind, de lichamelijke kracht van het baren en de doorwaakte nachten borstvoeden erna, kunnen spirituele ervaringen zijn die door de normale structuur van ons bewustzijn heen breken. Ze hebben de potentie om ons ten diepste te veranderen omdat ze ruimte maken voor een ander soort kennis die berust op een fundamentele relationaliteit, in plaats van individualiteit en klassieke rationaliteit. Wat is de potentie van het baren voor onze ervaring en conceptie van mens-zijn? En schuilt er iets revolutionairs in de transgressie die het krijgen van een kind meebrengt?'

Ariane Bazan - Psychische transparantie
Ariane Bazan is een neuropsychoanalytica, en sinds 2007 werkzaam als professor klinische psychologie aan de Université Libre de Bruxelles. Zij werkte drie jaren als psychologe met mensen met een psychotische problematiek aan het Psychiatrisch Centrum Sint-Amandus te Beernem, en heeft een zelfstandige praktijk als psychoanalytica. 
Ariane: 'Volgens de Franse psychiater Monique Bydlowski worden onbewuste inhouden gemakkelijker bewust bij een deel van de zwangere vrouwen tijdens de tweede helft van hun zwangerschap. Samen met andere auteurs hebben we voorgesteld dat deze zogenaamde ‘psychische transparantie' gepaard zou gaan met een toename aan Freudiaanse primaire processen. Het primair procesdenken is voornamelijk een associatief en daarom vaak idiosyncratisch denken. Bij empirische toetsing konden we inderdaad een stevige toename zien in primair procesdenken vergeleken bij een controlegroep. Hoewel deze toename zwangere vrouwen kwetsbaarder zou kunnen maken voor psychische decompensatie, zou het omgekeerde ook kunnen: dat de psychische transparantie duidt op mentaal werk voor het ontvangen van de groeiende vrucht. Dit staat open voor verdere verkenning.'

Kristiaan Plasmans - Zorgen voor verwarde moeders
Kristiaan Plasmans is als psychiater werkzaam op de afdeling Moeder & Baby Zoersel in Vlaanderen. Hij is co-auteur van De intuïtie van de psychiater en mede-organisator van het webinar ‘Moeder & Baby – Over-Macht/On-macht’.
Kristiaan: 'Aan de hand van klinische vignetten illustreer ik het therapeutisch werken rond verschillende bestaansvormen van postpartumpsychose en onderstreep ik het belang van presentie, het ver-dragen, de betrokkenheid van de partner en de co-regulatie met de baby. Ik onderscheid verschillende behoeftes bij verschillende moeders, en belicht hoe het al-dan-niet ingebed zijn in een zorgnetwerk een rol speelt. Daarbij heb ik oog voor psychodynamische aspecten zoals het transitieproces naar het moederschap, en zijnsvragen die handelen over leven en dood, of wanneer een ervaring van perplexiteit wordt binnengebracht door een levend wezen: ‘wat wil deze baby van mij’? Het bekijken van de postpartumpsychose binnen een persoonlijke levensgeschiedenis, of zelfs breder binnen de context van de geleefde wereld, opent het spreken. De moeder met een psychotische kwetsbaarheid voelt zich opnieuw begrepen.'

Hier kunt u de verschillende onderdelen van het webinar terugkijken: